Son zamanlarda kripto paraların kurlarının yükselmesi, ekonomi ve piyasa gündemindeki hareketliliği bazı tanıdıklarımın dikkatini çekmiş olacak ki. Bu aralar bana Bitcoin nedir? Bitcoin madenciliği nedir? Kripto para nedir? Alsak ne olur? Hangi kripto para türünü tercih etmeliyiz? Kripto paranın geleceğini nasıl görüyorsun? gibi çok çeşitli sorular sormaya başladılar 🙂
Bu konu sadece ekonomi veya finans piyasası ile ilgili değil. Kripto paraların kurları bizim alışkın olduğumuz klasik döviz kurları gibi hareket etmiyor. Kripto Emtialar, finansal emtia borsasındaki ( örnek: altın, gümüş, bakır, petrol, doğalgaz, buğday, şeker, kahve, pamuk, mısır..vs) ticari mallar gibi stabil değil. Bu işi anlamak için öncelikle yeni dijital dünyayı ve Blockchain teknolojisini anlamak, kripto paraların nasıl üretildiğini, değerinin neye göre artıp azaldığını, nasıl saklanacağı gibi birçok konuyu da bilmek gerekiyor diye düşünüyorum. Bu makale ile konuyu özetleyip kısa bir giriş yapacağım ve farklı yazılarımda konuyu daha derine indireceğim.
Bitcoin (sembol: ฿, kısaca: BTC) 2009 yılında çıkan, herhangi bir merkez bankasına bağlı olmadan elektronik ortamda üretilen dijital bir para birimidir. Bitcoin sanal bir para birimi olduğu için henüz herhangi bir kağıt para yerine geçmiyor ama tüm ülkelerin para birimleri ile alınıp satılabiliyor. Bitcoin almanın farklı yolları vardır. Dilerseniz bitcoin satan güvenilir ve bilindik firmalardan satın alabilirsiniz veya kripto paralar ile işlem yapan Forex platformları üzerinden temin edebilirsiniz.
Bitcoin madenciliği ise; sanal madencilik işlemlerini yapmaya uygun özelliklere sahip bilgisayarlarda veya asic denilen özel cihazlar ile küçük miktarlarda coin üretmek diyebiliriz. Fakat son zamanlarda Bitcoin üretmek oldukça zorlaştı. Piyasaya yeni madenciler giriyor ve kazma zorlukları bu doğrultuda artıyor. Piyasanın sürekli inip çıktığı dönemlerde coin madenciliği için sistemlere yapılan yatırımın geri dönüş süresi tam olarak kestirilemiyor. Elektrik ücretleri gibi diğer maliyetler de işin içine girdiğinde bazı dönemlerde zarar edilmesi bile söz konusu olabiliyor.
Bulut madenciliği (cloud mining) bu durumda devreye giriyor. Veri merkezi hizmeti veren şirketlerin bazıları internet üzerinden sanal madencilik paketi kiralama işine başladı. Bulut madencilik işinde firmanın sunduğu paketler dahilinde belirli bir fiyat karşılığında bir işlemci gücü kiralayabiliyorsunuz. Size ayrılan sistemlerin ürettiği kripto paraları belirli zaman dilimlerinde ödeme olarak alabiliyorsunuz. Tabi bu işler için köklü ve güvenilir firmaları tercih etmeniz gerekmektedir.
Kripto Para: Peki kripto para dediğimiz şey sadece Bitcoin midir? Cevap Hayır. Kripto paraların ilk ortaya çıkanı ve en yaygın şekilde kullanılanı Bitcoin olduğu için böyle bir algı vardır. Aslında Kripto (Şifreli) para, internet üzerinde kullanılan hiçbir aracı kuruma bağlı olmayan sanal para birimi olarak ifade ediyor. Kripto paralar belirli şifreler kullanılarak sanal yani dijital cüzdanlarda saklanmaktadır. Kullanılırken ise bu dijital cüzdanlardan yine şifreler aracılığıyla çıkartılıp kullanıldığı için şifreli sanal para denilmektedir.
Avantajları: Para transferi için herhangi bir zamana veya yere bağlı değildir. Para transfer süresi hızlıdır birkaç dakika içerisinde para gönderimi gerçekleşir. Özellikle yurt dışına para gönderiminde karşılaştığımız para transfer ücreti gibi mecburi alınan yüksek tutarlı komisyon ve ek masraflar yoktur. Devlet veya herhangi bir kurum tarafından paranıza el koyulması veya hesabın dondurulması gibi riskler yoktur. İyi bir şekilde sakladığınız ve hack gibi olumsuz durumlardan koruduğunuz takdirde bankadan bile daha güvenlidir. Para transferi tutarında alt veya üst miktar sınırı şartı yoktur. İsterseniz 1, dilerseniz binlerce birim tutarındaki işlemlerinizi anında dünyanın diğer ucuna gönderebilirsiniz. Para transferi yaparken isim, adres gibi kişisel bilgilerinizi paylaşmak zorunda değilsiniz. Kripto para kullanan kişinin bilgileri gizlidir. Dışarıdan herhangi bir kişi veya kuruluş hesabınızda ne kadar para olduğunu göremez. Yaptığınız para transferlerini takip edemez. İstenildiği zaman para basılması gibi bir durum yoktur. Bu nedenle enflasyon oluşmaz ve paranız olumsuz etkilenmez.
Olumsuz yönleri: sağladığı bu kadar avantaj yanında tabi ki bazı olumsuz yönleri de mevcuttur. Kritik sorunlardan bazıları ise; Sanal para hesabınızdan yapılan bir işlemin iptali veya geri dönüşü yoktur. Yani yanlış bir hesaba para yolladığınızda ancak yanlış para giden hesap sahibi eğer ister ise parayı size geri gönderebilir. Yanlış giden para için hiçbir hak iddia edemezsiniz. Kripto para hesabınızın kaybolma riski normal bankalara göre daha yüksektir. Mesela, kaybettiğiniz sanal paraları veya çalınan dijital cüzdan veya kripto hesapları geri alamazsınız. Şikayet mercileri yoktur. Resmi kurumlara gidip şikayette bulunamazsınız. Dijital ortamda bu sağlanamaz. Ama normal bankalarda hesap cüzdanınız olmasa bile kimliğiniz ile gidip işlem yapabilirsiniz. Gelecekte tüm sanal para türleri için karşılaşılabilecek en büyük tehlike ise devletler tarafından yasaklanması veya hesapların ve sahiplerinin takip edilebilir hale getirilmesi zorunluluğu gibi durumların gerçekleşebilme ihtimalidir. Bu durumlardan herhangi biri oluşur ise sanal paralar çok ciddi değer kaybına uğrayabilir.
Sanal paraların değerleri diğer para birimlerinde olduğu şekilde piyasadaki para alış ve satışlarına bağlı olarak anlık olarak değişmektedir. 2020 yılı itibariyle sanal para piyasasında 4000 civarı kripto para birimi aktif olarak işlem görmektedir. Detaylı bilgi için investing sitesini ziyaret edebilirsiniz. Genel olarak en popüler olan ve yüksek hacme sahip sanal paralar denilince; Bitcoin, Ethereum, Tether, Ripple, Bitcoin Cash ilk akla gelenler olarak sayılabilir. Ülkelerdeki para mevzuatlarının bu yönde gelişmesi ve değişmesi ile birlikte yakın gelecekte sanal para birimleri daha aktif, daha kolay ve çok daha yoğun olarak kullanılmaya devam edecektir. Şu anda ise bazı ülkelerde yasal ödeme aracı olarak kabul edilirken bazı ülkelerde kullanımları yasal değildir.
altcoın nedİr?
Altcoin; Bitcoin benzeri dijital şifrelenmiş sanal para birimidir. Aslında altcoin ismi genel bir tanımlamadır. Bitcoin harici diğer sanal kripto para birimleri için kullanılır. Alternatif Coin kelimelerinden bu isim türetilmiştir. Neden alternatife gerek duyulmuş derseniz, Bitcoin madenciliği işi gittikçe zorlaştığı ve bitcoin in satın alma maliyetleri çok yükseldiği için bitcoine alternatif olarak çıkmıştır. Bitcoin profesyonel sistemler ve özel cihazlar ile üretebilirken, altcoinleri evimizdeki kişisel bilgisayarlarda bile üretebiliyoruz. Altcoin üretmek Bitcoine göre daha ucuz ve kolaydır. Altcoinlerin birim fiyatlarının çok daha ucuz olması yatırımcılar için fırsat ve iyi bir gelecek vaad etmektedir. Altcoinlerin de bitcoin gibi zincir yapıları vardır ama bunlardan bazılarının çok daha özel yapıları vardır. Mesela, Ethereum (ETH) öyle bir sistemdir ki kendi alt yapısını kullandırarak başka altcoinlerin de üretilebilmesine imkan sağlamaktadır. Örnek: ETC (Ethereum Classic). Bunun gibi farklı örneklerde vardır. Son zamanlarda epey popüler olan ADA, CHZ gibi.
SON OLARAK;
İlle de kripto para dünyasına giriş yapmak isterseniz. Başlangıç olarak bütçenizi yormayacak bir tutar belirleyin. Aldığınız coinlerin değeri düştüğünde veya herhangi bir nedenle kripto borsasındaki paranızı kaybettiğinizde veya uzun vadeli düşüşlerde beklerken sizi maddi, manevi etkilemeyecek kadar az olmasına dikkat etmenizi tavsiye ederim. İlerleyen süreçte gidişata göre yatırım miktarınızı ayarlayabilirsiniz. Baştan pek yüklenmeyin. Önce küçük tutarlar ile belirli bir süre kendinizi test edin 🙂
Ayrıca, kripto para piyasasına hangi rol ile gireceğinizi baştan belirleyip yatırım kararlarınızı bu doğrultuda vermelisiniz. Ana roller ne derseniz?
1. Madencilik yapabilirsiniz.
2. Uzun vadeli yatırımcı olabilirsiniz.
3. Kısa vadeli Al – Sat şeklinde kripto borsalarında trading yapabilirsiniz.
Hangisini yapacaksanız kendine göre zorlukları var 🙂 Piyasa ve ekonomi okur yazarlığınız belirli bir seviyede olmalı, aldığınız coinleri takip etmelisiniz veya alacağınız coinlerin önceden teknik analizlerini incelemeli, grafikleri okuyabilmeli, trend takiplerini yapabilmeli veya en kötü sosyal medya platformlarında paylaşılanları takip edip anlayabilmelisiniz. Çok fazla coin çeşidine girip zaman ve efor sarf etmeyin. Başlangıçta bir kaç tane coin takip etmeniz daha rahat olacaktır. Ayrıca ilgili koine giriş yapacağınız ve çıkış yapacağınız seviyeleri belirlemelisiniz. Hedef olmadan başarı gelmez.
Ben kripto para alım satım borsası olarak Binance Global ve Binance TR yi kullanıyorum.
Binance TR Türkiye sitesine üye olurken bu 7M285YI5 referans kodunu girerseniz alım satım komisyonlarında %10 indirim hakkı elde edeceksiniz. Site kayıt adresi: https://www.trbinance.com/account/signup?ref=7M285YI5
Binance Global Yurtdışı sitesine üye olurken ise bu YKZSV3H0 referans kodunu girerseniz alım satım komisyonlarında %10 indirim hakkı elde edeceksiniz. Site kayıt adresi: https://www.binance.com/tr/register?ref=YKZSV3H0
Not ve Uyarı: Bu yazıyı sadece sistemin işleyişi konusunda sizleri bilgilendirmek amacıyla sunuyorum. Burada yazılanlar ve verdiğim bilgiler kesinlikle yatırım tavsiyesi değildir. Benim kişisel görüşüm ise, bu işlerden iyice anlamıyorsanız uzak durun. Yatırım yapmak için daha stabil ve güvenli olan altın, döviz, hisse senedi, tahvil, bono, yatırım fonları, arsa, tarım arazisi veya gayrimenkul, emtialar gibi farklı türleri de değerlendirin.
Herkese bol kazançlar, sağlıklı ve mutlu günler dilerim.