Windows 10 UEFI Kurulumu için USB Disk Hazırlama
Merhaba, yeni bir bilgisayar satın aldınız ya da yeni bir pc sistem topladınız veya bilgisayarınızdaki Windows işletim sistemini yeniden yüklemeniz gerekti. Fakat bu işlemleri nasıl yapmanız gerektiği konusunda yardıma ihtiyacınız var ise aşağıdaki yazdıklarım sizlere epey faydalı olacaktır.
Bilgisayarınıza windows kurmak için çeşitli yöntemler bulunmaktadır. En klasik yöntemler arasında Windows kurulum DVD’si veya USB disk üzerinden yüklemeyi söyleyebilirim. Windows 10 işletim sistemi kurulum DVD’sine sahipseniz veya Windows 10 işletim sistemine ait ISO uzantılı imaj dosyasına sahipseniz bu araçlar vasıtası ile temiz sıfır bir kurulum yapabilirsiniz.
Bu makalede klasik yöntemler yerine sizlere Windows 10 işletim sistemini UEFI teknolojisi kullanarak USB disk ile nasıl kurulum yapacağınızı göstereceğim. Ama öncesinde makalede geçecek bazı kelimelerin anlamlarını açıklamak doğru olacaktır.
UEFI Nedir?
Harflerin açılımı “Unified Extensible Firmware Interface” yani “Birleşik Genişletilmiş Yazılım Arayüzü” olarak çevirebileceğimiz UEFI anlam olarak bizlere bir şey ifade etmiyor diye size farklı bir şekilde anlatmak istiyorum. UEFI yeni nesil anakartlar üzerinde yer alan küçük bir işletim sistemidir. Eski bilgisayarlarda DEL – F1 – F2 gibi tuşlar ile girdiğimiz mavi – beyaz gibi renklerdeki klasik BIOS ekranının çok daha gelişmişi olarak düşünebiliriz. UEFI özelliği bilgisayarın daha hızlı açılmasını, donanım özeliklerinin daha fonksiyonel çalışmasını sağlarken, aynı zamanda güvenliği de daha üst seviyeye çıkarmak için geliştirilmiş bir teknolojidir. Kısaca yeni nesil bilgisayarlarda BIOS yerine UEFI kullanılmaktadır. Klasik ve eski nesil BIOS ekranına kıyasla çok daha modern ve anlaşılır ve oldukça detaylı bir arayüze sahiptir.
UEFI nin sağladığı bazı avantajlardan bahsetmek gerekirse; Daha hızlı açılış ve başlangıç süresi ve hazırda beklemenin ardından daha kısa sürede açılma, Başlangıç veya başlatma öncesi işlemini bootkit, hack saldırılarına karşı korumaya yardımcı olarak daha iyi güvenlik, 2,2 (TB) terabayttan daha büyük hardisk desteği ve 64bit desteği gibi özellikler sayabiliriz.
Windows’u UEFI olarak kurmanın avantajı nedir?
UEFI şeklinde kuracağımız Windows yüklü bir bilgisayarın açılış ve kapanış süreleri normal klasik olarak yüklenen yani UEFI kurulumu yapılmamış Windows yüklü bilgisayardan çok daha hızlıdır. Bilgisayarınıza hızlı boot özelliği ekleyerek sisteminizin hızlı açılmasını ve bilgisayarınızın gerçek performansını kullanmanızı sağlar.
Fast Boot nedir?
Fast Boot bazı bilgisayarların anakartlarında bulunan bir UEFI özelliğidir. Bilgisayarın daha hızlı açılmasını sağlayan bu özellik bilgisayarın ilk açılması sırasında çıkan anakart, ekran kartı gibi üreticilerin reklamını yaptığı isim, logo gibi görselleri kapatır ve açılış süresini kısaltır.
UEFI formatlı USB disk oluşturdum windows kurulumu yaptım fakat sistemim uefi olarak çalışmıyor neden?
Bu konuda bilinen bazı eksiklikler ve yanlışlar vardır. Elinizdeki ISO uzantılı imaj dosyalarını USB diske kopyalayıp standart kurulum yaptığınız Windows UEFI olarak değil LEGACY dediğimiz eski klasik sistemde yüklenmiş oluyor. Çünkü UEFI destekli USB disk oluşturmak için kullanacağımız yazılımlarda UEFI seçeneğini aktif hale getirecek parametreleri kullanmalıyız.
Windows yükleme medyası oluşturmak için; Microsoft Media Creation Tool veya daha popüler Rufus yazılımlarından birisini tercih edebilirsiniz. Rufus, USB diskler, hafıza kartları gibi USB sürücüleri biçimlendirmeye ve boot edebilir hale getirmeye yardımcı olan bir araçtır. Özellikle şu gibi durumlarda tercih edilmektedir.
- Önyüklemeli ISO imajlarından Windows, Linux gibi işletim sistemi yükleme medyası oluşturmak için
- İşletim sistemi yüklü olmayan bir sistemde çalışmanız gerektiğinde ( örnek: Windows PE )
- DOS üzerinden BIOS ya da bazı bilgisayar donanımlarının firmware güncellemelerini yapabilmek için kullanabilirsiniz.
Rufus ile UEFI formatlı Windows 10 kurulum USB disk oluşturma;
UEFI olarak Windows 10 kurulumunu yapabilmeniz için aşağıdaki şartlar gerekmektedir.
- UEFI destekli masaüstü pc veya notebook
- 8GB veya tavsiyemiz 16GB bir USB disk ( kullanılacak ISO büyüklüğüne bağlı )
Microsoft’un resmi sitesinden indirdiğiniz veya elinizde mevcut olan bir windows setup ISO dosyası gerekmektedir.
Rufus indirmek için tıklayınız.
RUFUS ile UEFI Windows kurulum diski oluşturma aşamaları:
Aşağıda gördüğünüz resimde kırmızı ile işaretlenmiş seçenekleri uyguladığınızda windows yükleme diskiniz UEFI formatlı oluşacaktır.
- Bilgisayarınıza taktığınız USB diski Aygıt kısmından seçin.
- “Önyükleme seçimi” yazan alana Windows işletim sistemine ait ISO uzantılı dosyayı seçmeniz gerekiyor.
- “Disk Bölüm Düzeni” yazan alanda iki tane seçenek yer almaktadır. Bunlar GPT ve diğeri de MBR dir. Yeni nesil BIOS arabirimine sahip bir bilgisayara UEFI kurulumu yapacaksanız GPT düzenini seçmeniz gerekiyor. Eğer eski nesil klasik BIOS ara birimine sahip bir sisteme UEFI kurulumu yapacaksanız MBR yi seçmeniz gerekmektedir.
- “Yeni Birim Etiketi” yazan alanda USB belleğinize bir isim verebilirsiniz. Mesela: Win10PRO-UEFI gibi
- “Dosya Sistemi” yazan alanın FAT32 olarak seçili olması gerekiyor. “Ayırma Birimi Boyutu” yazan alana hiç dokunmuyoruz. “Gelişmiş biçimlendirme seçeneklerini gizle/göster” alanına tıklayarak alta doğru açılan menüden “Hızlı Biçimlendir” ile “Genişletilmiş Etiket ve Simge Dosyaları Oluştur” kutucuklarını görüyoruz. Bunları da işaretli olarak seçili bırakıyoruz.
- Son olarak BAŞLAT düğmesine basıyoruz ve işlem bitene kadar bekliyoruz.
USB diskinizi UEFI formatlı olarak kuruluma hazırladıktan sonra bilgisayarınızı USB bellekten Boot edecek şekilde açıp sonrasında kuruluma başlayabilirsiniz.
NOT : Windows 10 işletim sisteminin sorunsuz olarak yüklenip çalışabilmesi için BIOS içerisindeki disk mode veya sata mode seçeneğini “AHCI Mode” olarak ayarlamanız gerekiyor. IDE ya da başka opsiyon seçilmiş ise Windows’unuz düzgün açılmaz ve siyah ekranda kalır. Bu nedenle windows kurulumuna başlamadan önce BIOS arayüzünden SATA Disk kontrol seçeneğinin AHCI Mode’ da olmasına dikkat etmelisiniz. Eğer bilgisayarınızda birden çok HDD veya SSD sürücüsü varsa ve bunları birleştirip RAID modda kullanmak isterseniz BIOS‘tan AHCI Mode yerine RAID Mode‘u seçerek de UEFI kurulumunu gerçekleştirebilirsiniz.
Kolaylıklar dilerim..